Kinh tế toàn cầu hiện nay đang đối diện với một loạt các thách thức và cơ hội, đòi hỏi các quốc gia và nhà đầu tư phải cân nhắc kỹ lưỡng trong các quyết định của mình. Từ việc biến động của thị trường chứng khoán, tình hình giá dầu và khí đốt, cho đến tác động của nền kinh tế Trung Quốc và các chính sách mới từ Mỹ và châu Âu, tất cả đều góp phần hình thành bức tranh kinh tế phức tạp và đa chiều. Bài viết này Xemtin247 sẽ phân tích sâu về tin kinh tế những vấn đề trên để cung cấp cho độc giả một cái nhìn toàn diện nhất.
Tổng quan về tin kinh tế toàn cầu hiện nay
- Nền kinh tế sau đại dịch COVID-19: Đại dịch COVID-19 gây ra những hậu quả nghiêm trọng đối với nền kinh tế toàn cầu, nhưng cũng là cơ hội để thấy rõ khả năng phục hồi của các quốc gia. Nhiều nước đã chứng kiến sự tăng trưởng GDP mạnh mẽ khi các biện pháp phong tỏa được nới lỏng và các hoạt động kinh tế dần trở lại bình thường. Tuy nhiên, mức độ phục hồi không đồng đều; trong khi nền kinh tế Mỹ và châu Âu đã gần đạt mức trước đại dịch, nhiều quốc gia đang phát triển vẫn gặp khó khăn do tỷ lệ tiêm chủng thấp và các vấn đề về chuỗi cung ứng.
- Cuộc chiến chống lạm phát: Lạm phát là một trong những vấn đề kinh tế lớn nhất mà nhiều quốc gia đang đối diện. Ngay cả các nền kinh tế mạnh như Mỹ và khu vực châu Âu cũng không ngoại lệ. Giá cả hàng hóa tăng cao đã đẩy lạm phát lên mức kỷ lục, khiến các ngân hàng trung ương phải áp dụng các biện pháp can thiệp mạnh mẽ. Ví dụ, Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) đã tăng lãi suất để kiềm chế lạm phát, nhưng điều này cũng đặt ra rủi ro cho sự tăng trưởng kinh tế chậm lại.
- Chính sách tài khóa chi tiêu chính phủ: Các gói kích thích kinh tế và chi tiêu công đã trở thành công cụ chính để duy trì sự ổn định kinh tế. Chương trình Build Back Better của Mỹ, với cam kết đầu tư hàng nghìn tỷ đô la vào cơ sở hạ tầng, y tế và giáo dục, là một ví dụ điển hình. Tương tự, Liên minh châu Âu cũng đã triển khai gói cứu trợ Nền Kinh tế Mới trị giá 750 tỷ euro để hỗ trợ các quốc gia thành viên trong quá trình phục hồi kinh tế.
Biến động thị trường chứng khoán
- Những phiên giao dịch biến động: Thị trường chứng khoán tuần qua đã chứng kiến sự biến động mạnh mẽ, với nhiều phiên giao dịch mang màu sắc đỏ rực. Chỉ số Dow Jones, Nasdaq và S&P 500 đều trải qua các đợt giảm điểm do lo ngại về chính sách tiền tệ thắt chặt và lạm phát. Thí dụ, ngày 12 tháng 10, chỉ số S&P 500 đã giảm 2,5% chỉ trong một ngày, phản ánh sự lo sợ của nhà đầu tư trước triển vọng kinh tế.
- Sự ảnh hưởng của các báo cáo thu nhập quý ba: Tuần qua cũng đánh dấu mùa báo cáo thu nhập quý ba của nhiều công ty lớn. Các công ty công nghệ như Apple, Microsoft và Alphabet đã công bố kết quả kinh doanh tốt hơn mong đợi, nhưng các chi phí cao cũng khiến lợi nhuận bị áp lực. Ví dụ, Apple thông báo doanh thu từ iPhone tăng 20% nhưng lãi ròng lại giảm do chi phí vận chuyển và nguyên liệu tăng lên. Điều này làm gia tăng lo ngại về khả năng duy trì lợi nhuận trong bối cảnh kinh tế hiện tại.
- Tác động của địa chính trị: Ngoài ra, các biến động địa chính trị cũng đã có tác động không nhỏ lên thị trường chứng khoán. Căng thẳng giữa Mỹ và Trung Quốc về vấn đề Đài Loan, xa hơn là cuộc chiến Nga-Ukraine, đã khiến cho nhà đầu tư cảnh giác và hạn chế các giao dịch rủi ro. Đây là một lý do lớn dẫn đến sự bất ổn của các chỉ số chứng khoán trên toàn cầu.
Các yếu tố ảnh hưởng đến giá dầu, khí đốt
- Cung – cầu trên thị trường quốc tế: Giá dầu và khí đốt thường bị ảnh hưởng lớn bởi các yếu tố cung-cầu. Khi nền kinh tế các nước phục hồi sau đại dịch, nhu cầu năng lượng tăng vọt. Tuy nhiên, nguồn cung không kịp đáp ứng do các vấn đề về sản xuất, như việc giảm đầu tư vào khai thác dầu và khí trong nhiều năm qua. Điều này đã dẫn đến việc giá dầu Brent tăng mạnh, từ mức khoảng 40 USD/thùng cuối năm 2020 lên đến hơn 100 USD/thùng trong năm 2022.
- OPEC và các quốc gia sản xuất dầu mỏ: Tổ chức Các nước Xuất khẩu Dầu mỏ (OPEC) và các đối tác, thường gọi là OPEC+, có vai trò quan trọng trong điều tiết giá dầu. Quyết định của OPEC+ trong việc cắt giảm hoặc tăng cường sản xuất dầu ảnh hưởng lớn đến giá cả trên thị trường. Vào tháng 8 năm 2022, OPEC+ quyết định duy trì mức sản xuất hiện tại, phản ánh lo ngại về nhu cầu yếu trong bối cảnh kinh tế suy thoái.
- Yếu tố địa chính trị và các biện pháp trừng phạt: Các cuộc xung đột địa chính trị như chiến tranh Nga-Ukraine đã dẫn đến các biện pháp trừng phạt của phương Tây lên dầu mỏ và khí đốt của Nga. Việc nguồn cung từ Nga bị gián đoạn đã làm giá dầu và khí đốt tăng vọt. Đồng thời, các lệnh trừng phạt cũng đã khiến cho nhiều quốc gia phải tìm kiếm nguồn cung thay thế, làm gia tăng cạnh tranh và áp lực giá.
Tình hình kinh tế Trung Quốc và ảnh hưởng đến thế giới
- Suy thoái kinh tế và khủng hoảng bất động sản: Nền kinh tế Trung Quốc đang đối diện với nguy cơ suy thoái do nhiều yếu tố, bao gồm cả khủng hoảng trong lĩnh vực bất động sản. Các công ty bất động sản lớn như Evergrande gặp khó khăn tài chính và không thể trả nợ đúng hạn, gây ra hiệu ứng domino trong lĩnh vực này. Điều này không chỉ ảnh hưởng đến nền kinh tế Trung Quốc mà còn gây ra những lo ngại cho nhà đầu tư toàn cầu.
- Chiến lược “Zero COVID” và tác động của chủ nghĩa bảo hộ: Chính sách “Zero COVID” của Trung Quốc, với các biện pháp phong tỏa nghiêm ngặt để kiểm soát dịch bệnh, đã làm ngừng trệ nhiều hoạt động sản xuất và kinh doanh. Điều này ảnh hưởng nghiêm trọng đến chuỗi cung ứng toàn cầu, làm gia tăng chi phí và thời gian vận chuyển hàng hóa. Thêm vào đó, xu hướng bảo hộ kinh tế và chính trị ngày càng tăng cường giữa Trung Quốc và phương Tây cũng đã gây ra những căng thẳng và tác động tiêu cực đến thương mại thế giới.
Các chính sách kinh tế mới nhất từ Mỹ và châu Âu
- Các biện pháp kích thích kinh tế Mỹ: Chính quyền Biden đã thực hiện một loạt các biện pháp kinh tế nhằm thúc đẩy sự phục hồi sau đại dịch. Kế hoạch kinh tế American Rescue Plan, trị giá 1.9 nghìn tỷ USD, đã cung cấp hỗ trợ trực tiếp cho các hộ gia đình, doanh nghiệp và các chính quyền địa phương. Kế hoạch Build Back Better cũng đề xuất đầu tư lớn vào cơ sở hạ tầng và các lĩnh vực quan trọng như năng lượng tái tạo và y tế.
- Chính sách tiền tệ Cục Dự trữ Liên bang: Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) đã và đang điều chỉnh chính sách tiền tệ để đối phó với lạm phát. Trong năm 2023, Fed đã tăng lãi suất ba lần để kiềm chế đà tăng của giá cả. Tuy đây là biện pháp cần thiết để kiểm soát lạm phát, nhưng cũng đặt ra những thách thức lớn đối với sự phục hồi kinh tế, đặc biệt là trong bối cảnh thị trường lao động vẫn còn nhiều khó khăn.
- Các chính sách kinh tế Liên minh châu Âu: Liên minh châu Âu đã triển khai nhiều biện pháp nhằm phục hồi kinh tế và tăng cường sự bền vững. Chương trình NextGenerationEU, trị giá 750 tỷ euro, được đầu tư vào cơ sở hạ tầng xanh, kỹ thuật số, y tế và các lĩnh vực quan trọng khác. Các biện pháp này không chỉ giúp tránh suy thoái kinh tế mà còn hướng đến một nền kinh tế bền vững và hiện đại hơn.
Kết luận
Tình hình kinh tế toàn cầu hiện nay đầy biến động và phức tạp, yêu cầu sự quan tâm và chính sách kịp thời từ cả các quốc gia và nhà đầu tư. Khi toàn cầu đang tìm cách thích nghi và phục hồi sau những biến động lớn, sự cẩn trọng và hiểu biết sâu sắc về các diễn biến kinh tế sẽ là chìa khóa để vượt qua thời gian khó khăn này.