Gần 600 loại sữa giả bị phát hiện và triệt phá tại Hà Nội đã gây chấn động dư luận, đặt ra câu hỏi lớn về an toàn thực phẩm. Những sản phẩm này, nhắm đến các nhóm dễ tổn thương như trẻ em, phụ nữ mang thai, người tiểu đường, và người cao tuổi, không chỉ thiếu dinh dưỡng mà còn tiềm ẩn nhiều nguy cơ sức khỏe nghiêm trọng. Trong bài viết này, cùng Xemtin247 sẽ tìm hiểu sữa giả có hại như thế nào, danh sách các nhãn hiệu sữa giả bị bắt, và cách phân biệt sữa bột thật – giả để bảo vệ sức khỏe gia đình.
Sữa giả có hại như thế nào?
Sữa giả là các sản phẩm không đảm bảo chất lượng dinh dưỡng như công bố, thường được sản xuất từ nguyên liệu trôi nổi, chứa phụ gia không rõ nguồn gốc hoặc thiếu các vi chất thiết yếu.
Theo Thượng tá, TS Lê Thị Hương Giang, Trưởng khoa Tiết chế Dinh dưỡng, Bệnh viện 19-8 (Bộ Công an): “Sữa giả không chỉ thiếu dinh dưỡng mà còn chứa các chất phụ gia không được kiểm soát, gây nguy cơ dị ứng, ngộ độc, và tổn thương lâu dài, đặc biệt ở trẻ em và người bệnh.”
Dưới đây là những tác hại nghiêm trọng của sữa giả đối với sức khỏe:
- Rối loạn tiêu hóa: Sữa giả thường chứa chất tạo béo, hương liệu công nghiệp hoặc bột thực phẩm kém chất lượng, dẫn đến tiêu chảy, nôn ói, đầy bụng, hoặc dị ứng, đặc biệt ở trẻ em có hệ tiêu hóa non nớt.
- Suy dinh dưỡng: Kết quả kiểm nghiệm cho thấy hàm lượng dinh dưỡng trong sữa giả chỉ đạt dưới 70% so với công bố. Trẻ em sử dụng lâu dài có nguy cơ còi xương, nhẹ cân, chậm phát triển thể chất và trí tuệ.
- Ngộ độc cấp hoặc mãn tính: Nguyên liệu không rõ nguồn gốc và phụ gia không được phép sử dụng có thể gây tích lũy kim loại nặng, ảnh hưởng đến gan, thận, và hệ thần kinh.
- Làm nặng thêm bệnh lý nền: Ở người tiểu đường, suy thận, hoặc phụ nữ mang thai, sữa giả thiếu các vi chất cần thiết (như protein, canxi, DHA) có thể làm trầm trọng tình trạng bệnh, gây nguy hiểm đến tính mạng.
Vụ việc triệt phá đường dây sản xuất gần 600 loại sữa giả cho thấy mức độ nghiêm trọng của vấn nạn này, đặc biệt khi các sản phẩm được quảng cáo rầm rộ với thành phần “cao cấp” như tổ yến, đông trùng hạ thảo, nhưng thực tế không chứa những chất này.
Danh sách 573 nhãn hiệu sữa giả bị bắt mới đây
Theo thông tin từ Bộ Công an, từ tháng 8/2021, Công ty CP Dược quốc tế Rance Pharma và Công ty CP Dược dinh dưỡng Hacofood Group đã sản xuất và phân phối 573 nhãn hiệu sữa bột giả, thu lợi bất chính gần 500 tỷ đồng. Các sản phẩm này nhắm đến trẻ sinh non, phụ nữ mang thai, người tiểu đường, và người suy thận, được phân phối qua siêu thị, cửa hàng mẹ và bé, và kênh online.
Một số nhãn hiệu sữa giả được xác định bao gồm:
- Sữa dinh dưỡng Talacmum
- Sữa dinh dưỡng Cegold
- Sữa dinh dưỡng The Empire
- Sữa dinh dưỡng Ikidmi
- Sữa dinh dưỡng Kawai
- Sữa dinh dưỡng Superce
- Sữa dinh dưỡng Hacomax
- Sữa dinh dưỡng Biosmart
- Sữa dinh dưỡng Kidnimil
- Sữa dinh dưỡng Maxcare
- Sữa dinh dưỡng Gumi Colos 24h Baby
Ngoài hai công ty chính, các đối tượng còn lập thêm 9 công ty khác (như Công ty CP Dược quốc tế Big Four Pharma, Công ty CP Dược quốc tế Long Khang Group, Công ty CP Dược phẩm dinh dưỡng Phúc An Khang) để đứng tên công bố sản phẩm và phân phối. Người tiêu dùng nên tránh sử dụng các sản phẩm từ những công ty này và kiểm tra kỹ thông tin trên bao bì.
Hiện tại, website và fanpage của các công ty này đã bị gỡ bỏ, nhưng nhiều sản phẩm vẫn có thể tồn đọng trên thị trường. Cơ quan chức năng khuyến cáo kiểm tra kỹ nguồn gốc và không mua các sản phẩm có dấu hiệu bất thường.
Có thể quan tâm: Những tác hại của sữa giả? Dấu hiệu trẻ uống phải sữa giả
Cách phân biệt sữa bột thật – giả
Để bảo vệ sức khỏe, người tiêu dùng cần trang bị kiến thức phân biệt sữa thật và sữa giả. Dưới đây là 6 cách đơn giản, được các chuyên gia dinh dưỡng và cơ quan chức năng khuyến nghị:
Kiểm tra bao bì
- Sữa thật: Bao bì sắc nét, thông tin (thương hiệu, mã vạch, hạn sử dụng) in đều, không lem nhòe, không có lỗi chính tả. Có tem chống giả, mã vạch khớp với quốc gia sản xuất (VD: Việt Nam 893, Úc 93-94). Hạn sử dụng được dập nổi, không tẩy xóa.
- Sữa giả: Bao bì mờ, màu sắc không đều, chữ in lem, sai chính tả. Tem chống giả (nếu có) kém chất lượng, dễ bong tróc. Có dấu hiệu mở nắp hoặc dán lại.
Quan sát bột sữa
- Sữa thật: Màu vàng nhạt hoặc trắng ngà, hạt mịn, tơi xốp, không vón cục. Mùi thơm dịu, vị béo tự nhiên.
- Sữa giả: Màu vàng đậm, xám, hoặc vón cục. Khi sờ, cảm giác thô ráp, có hạt sạn. Mùi gắt, chua, ngái, hoặc có mùi hóa chất.
Thử pha với nước
- Nước lạnh: Sữa thật nổi lơ lửng, cần khuấy mới tan, không để lại cặn. Sữa giả tan nhanh không cần khuấy, có thể để lại cặn hoặc váng.
- Nước nóng: Sữa thật nổi trên bề mặt, khuấy mới tan, không có cặn. Sữa giả tan ngay, có cặn hoặc màu sắc lạ.
Kiểm tra mã vạch
Sử dụng ứng dụng quét mã vạch (như iCheck, Barcode Scanner) để kiểm tra:
- Sữa thật: Mã vạch khớp với thông tin nhà sản xuất và quốc gia.
- Sữa giả: Mã vạch không hợp lệ hoặc không tra được thông tin.
Nguồn gốc phân phối
- Sữa thật: Được bán qua kênh chính hãng (siêu thị, nhà thuốc uy tín, đại lý ủy quyền) với hóa đơn rõ ràng.
- Sữa giả: Thường núp bóng “hàng xách tay”, “giá thanh lý kho”, hoặc bán qua livestream, mạng xã hội với giá thấp bất thường.
Tham khảo ý kiến chuyên gia
Nếu nghi ngờ, hãy liên hệ nhà sản xuất hoặc tham khảo bác sĩ, chuyên gia dinh dưỡng để xác minh. Người có bệnh lý nền (tiểu đường, suy thận) cần hỏi ý kiến bác sĩ trước khi chọn sữa.
Lời khuyên từ chuyên gia để tránh sữa giả
Thạc sĩ – Bác sĩ Hồ Ngọc Lợi, Phòng khám Nhi và Tiêm ngừa Bệnh viện Đại học Y Dược TP.HCM, khuyến cáo: “Phụ huynh và người tiêu dùng cần ưu tiên mua sữa tại các kênh uy tín, kiểm tra kỹ bao bì, mã vạch, và tránh các sản phẩm giá rẻ bất thường trên mạng xã hội.”
Một số lưu ý quan trọng:
- Mua ở nơi uy tín: Chọn siêu thị lớn, nhà thuốc, hoặc website chính thức của nhà sản xuất.
- Kiểm tra kỹ bao bì: Đảm bảo tem chống giả, mã vạch, và hạn sử dụng rõ ràng.
- Báo cáo nghi ngờ: Nếu phát hiện sản phẩm nghi ngờ là giả, hãy báo cho cơ quan chức năng để xử lý.
- Theo dõi sức khỏe: Nếu trẻ hoặc người thân có dấu hiệu bất thường (tiêu chảy, dị ứng) sau khi dùng sữa, hãy ngưng sử dụng và tham khảo bác sĩ ngay.
Kết luận
Sữa giả không chỉ là vấn đề lừa dối người tiêu dùng mà còn là hiểm họa sức khỏe, đặc biệt với trẻ em, phụ nữ mang thai, và người bệnh. Vụ triệt phá gần 600 nhãn hiệu sữa giả (573 nhãn hiệu được xác định) là hồi chuông cảnh báo về tầm quan trọng của việc chọn sữa an toàn. Bằng cách nhận biết sữa giả qua bao bì, bột sữa, khả năng hòa tan, mã vạch, và nguồn gốc phân phối, bạn có thể bảo vệ gia đình khỏi những nguy cơ nghiêm trọng. Hãy nâng cao cảnh giác, ưu tiên sản phẩm từ thương hiệu uy tín, và tham khảo ý kiến chuyên gia khi cần thiết.
Bạn đã từng gặp khó khăn trong việc phân biệt sữa thật – giả? Hãy chia sẻ kinh nghiệm hoặc thắc mắc của bạn để cùng xây dựng cộng đồng tiêu dùng thông thái!
