Sau sự ra đi của Giáo hoàng Francis vào ngày 21/4/2025, Giáo hội Công giáo đang chuẩn bị cho mật nghị để bầu chọn tân giáo hoàng. Với câu ngạn ngữ “Người vào mật nghị với tư cách giáo hoàng, rời đi với tư cách hồng y”, việc dự đoán ứng viên chiến thắng luôn khó khăn. Dưới đây là danh sách các ứng viên “papabile” (có khả năng trở thành giáo hoàng).
Hồng Y Pietro Parolin – Thư ký Tòa Thánh (Ý, 70 tuổi)
Hồng y Parolin, 70 tuổi, người Ý, là nhân vật số hai tại Vatican từ năm 2013. Ông có kỹ năng ngoại giao xuất sắc, từng đại diện Giáo hội ở Venezuela và tham gia ký hiệp định hòa bình Colombia 2016. Parolin cũng đóng vai trò quan trọng trong việc tái thiết lập quan hệ với Trung Quốc, nhưng điều này có thể gây xung đột với chính quyền Trump nếu ông đắc cử. Dù ủng hộ chương trình của Francis, ông được xem là người bảo thủ hơn, với khả năng hòa giải và ngoại giao có thể thu hút cử tri.
Hồng Y Matteo Zuppi – Tổng Giám Mục Bologna (Ý, 69 tuổi)
Hồng y Zuppi, 69 tuổi, người Ý, nổi tiếng với kỹ năng ngoại giao khi dẫn dắt sứ mệnh hòa bình Ukraine năm 2023. Ông là thành viên nhóm nhân đạo Sant’Egidio, từng hòa giải nội chiến Mozambique 1992. Zuppi thường di chuyển bằng xe đạp ở Bologna và ủng hộ người LGBTQ+ Công giáo, phù hợp với tư duy tiến bộ của Francis, khiến ông trở thành ứng viên tiềm năng.
Hồng Y Luis Antonio Tagle – Lãnh đạo văn phòng Truyền Giáo Vatican (Philippines, 67 tuổi)
Hồng y Tagle, 67 tuổi, người Philippines, được gọi là “Francis châu Á” nhờ sự gần gũi với tư duy của Giáo hoàng Francis. Ông từng lãnh đạo tổ chức từ thiện toàn cầu của Giáo hội và được Francis bổ nhiệm làm lãnh đạo văn phòng truyền giáo Vatican năm 2019. Dù có phong cách lôi cuốn, một số người nghi ngờ kỹ năng quản lý của ông sau vụ Caritas. Nếu đắc cử, Tagle sẽ là giáo hoàng đầu tiên từ Đông Nam Á và Philippines, phản ánh tầm ảnh hưởng ngày càng tăng của Giáo hội ở châu Á.
Hồng Y Pablo Virgilio Siongco David – Giám Mục Kalookan (Philippines, 66 tuổi)
Hồng y David, 66 tuổi, người Philippines, là tiếng nói mạnh mẽ về công lý, từng đối mặt với đe dọa tử hình vì chống lại cuộc chiến ma túy của Tổng thống Duterte. Được gọi là “Ambo”, ông chia sẻ tầm nhìn của Francis về một Giáo hội “bao dung” và “bệnh viện dã chiến” cho người đau khổ. David lãnh đạo hội đồng giám mục Philippines và nếu đắc cử, ông cũng sẽ là giáo hoàng đầu tiên từ Đông Nam Á.
Hồng Y Gérald Cyprien Lacroix – Tổng Giám Mục Quebec (Canada, 67 tuổi)
Hồng y Lacroix, 67 tuổi, người Canada, là lãnh đạo có kinh nghiệm ở quốc gia có tỷ lệ thế tục hóa cao. Ông được Francis bổ nhiệm vào Hội đồng Hồng y, nhưng đang đối mặt với cáo buộc lạm dụng tình dục từ năm 1980 – cáo buộc mà ông phủ nhận và Vatican không tìm thấy bằng chứng. Dù có kỹ năng lãnh đạo, cáo buộc này có thể ảnh hưởng đến cơ hội của ông.
Hồng Y Fridolin Ambongo Besungu – Tổng Giám Mục Kinshasa (Congo, 65 tuổi)
Hồng y Ambongo, 65 tuổi, người Congo, lãnh đạo Giáo hội với hơn 7 triệu tín hữu Công giáo. Ông đại diện cho Giáo hội châu Phi đang phát triển, là thành viên Dòng Capuchin Franciscan, và bảo vệ dân chủ, nhân quyền. Tuy nhiên, ông phản đối mạnh mẽ việc chúc phúc cho các cặp đôi đồng giới, điều có thể gây tranh cãi trong mật nghị.
Hồng Y Joseph Tobin – Tổng Giám Mục Newark (Mỹ, 72 tuổi)
Hồng y Tobin, 72 tuổi, người Mỹ, là lãnh đạo cởi mở, từng làm việc tại Vatican và lãnh đạo Dòng Redemptorist ở hơn 80 quốc gia. Ông ủng hộ người di cư, từng phản đối lệnh cấm nhập cư của cựu Thống đốc Mike Pence. Với kinh nghiệm quốc tế và tư duy tiến bộ, Tobin là ứng viên sáng giá từ Mỹ, dù Giáo hội thường tránh chọn giáo hoàng từ quốc gia có ảnh hưởng chính trị lớn.
Hồng Y Robert Prevost – Lãnh đạo Dicastery Giám Mục Vatican (Mỹ, 69 tuổi)
Hồng y Prevost, 69 tuổi, người Mỹ, lãnh đạo văn phòng bổ nhiệm giám mục Vatican, có kinh nghiệm làm việc ở Peru và thuộc Dòng Augustinian. Dù Mỹ khó có giáo hoàng do ảnh hưởng địa chính trị, kinh nghiệm lâu năm của Prevost ở Peru có thể giảm bớt lo ngại này, khiến ông trở thành ứng viên đáng chú ý.
Hồng Y Tarcisius Isao Kikuchi – Tổng Giám Mục Tokyo (Nhật Bản, 66 tuổi)
Hồng y Kikuchi, 66 tuổi, người Nhật, lãnh đạo Caritas năm 2023 và có kinh nghiệm làm việc ở châu Phi, hỗ trợ nạn nhân diệt chủng Rwanda 1994. Ông có quan điểm chống vũ khí hạt nhân và lãnh đạo hội nghị giám mục Nhật Bản. Nếu đắc cử, Kikuchi sẽ mang đến sự đa dạng toàn cầu cho Giáo hội, phù hợp với di sản của Francis.
Hồng Y Michael Czerny – Lãnh đạo văn phòng công lý xã hội Vatican (Canada, 78 tuổi)
Hồng y Czerny, 78 tuổi, người Canada gốc Tiệp Khắc, từng lãnh đạo tổ chức nhân quyền ở El Salvador và Mạng lưới Dịch vụ Dòng Tên châu Phi về HIV/AIDS. Ông là người của Francis trong vấn đề di cư và phát triển con người. Dù tuổi cao, kỹ năng tổ chức và kinh nghiệm toàn cầu của Czerny khiến ông được chú ý, nhưng nhiều hồng y có thể muốn giáo hoàng trẻ hơn.
Hồng Y Cristóbal López Romero – Tổng Giám Mục Rabat (Maroc, 72 tuổi)
Hồng y López Romero, 72 tuổi, người Tây Ban Nha, lãnh đạo Giáo hội Công giáo nhỏ nhưng sôi nổi ở Maroc, nơi làm việc chặt chẽ với người di cư. Thuộc Dòng Salesian, ông có nhiều năm hoạt động ở Mỹ Latin, đặc biệt là Paraguay, và nhấn mạnh đối thoại với Hồi giáo. López Romero ủng hộ cải cách hội nghị thượng đỉnh (synod) của Francis, cho rằng Giáo hội “không phải tổ chức phương Tây” và cần ưu tiên đối thoại, sứ mệnh.
Hồng Y Jean-Claude Hollerich – Tổng Giám Mục Luxembourg (Luxembourg, 66 tuổi)
Hồng y Hollerich, 66 tuổi, người Luxembourg, là một Dòng Tên và từng làm việc nhiều năm ở Nhật Bản, thông thạo tiếng Nhật cùng nhiều ngôn ngữ khác. Ông điều phối hai hội nghị thượng đỉnh quan trọng của Vatican về cải cách và là cố vấn thân cận của Francis. Hollerich ủng hộ cải cách Giáo hội, từng là chủ tịch nhóm giám mục EU trong 5 năm, khiến ông trở thành ứng viên đa năng từ một quốc gia nhỏ.
Hồng Y Péter Erdő – Tổng Giám Mục Esztergom-Budapest (Hungary, 72 tuổi)
Hồng y Erdő, 72 tuổi, người Hungary, là luật gia Giáo hội được kính trọng, có sự ủng hộ từ các hồng y bảo thủ muốn Giáo hội đi theo hướng khác Francis. Dù là đồng minh của Tổng thống chống di cư Viktor Orban, Erdő vẫn ủng hộ tiếp nhận người tị nạn vào Hungary, nhưng quan điểm bảo thủ về cải cách Giáo hội có thể thu hút những người muốn áp đặt luật lệ chặt chẽ hơn. Tuy nhiên, ông không được xem là người giao tiếp lôi cuốn.
Những yếu tố ảnh hưởng đến lựa chọn
Giáo hoàng Francis đã cải tổ thành phần hồng y, tạo ra sự đa dạng với các hồng y từ Tonga, Haiti, và Papua New Guinea, khiến việc dự đoán khó khăn hơn. Các hồng y sẽ cân nhắc liệu tiếp tục cải cách của Francis hay chọn hướng đi mới, ưu tiên lãnh đạo toàn cầu, đạo đức, và khả năng quản lý Giáo hội 1,4 tỷ tín hữu. Châu Á, đặc biệt Đông Nam Á, được xem là tương lai của Giáo hội, nhưng tuổi tác cũng là yếu tố quan trọng, với hai mật nghị gần đây chọn giáo hoàng lớn tuổi để đảm bảo triều đại ngắn hơn.
Kết Luận
Mật nghị sắp tới sẽ quyết định hướng đi tương lai của Giáo hội Công giáo. Từ các ứng viên châu Á như Tagle và David, đến các hồng y châu Phi như Ambongo, hay các lãnh đạo phương Tây như Parolin và Zuppi, cuộc bầu chọn hứa hẹn nhiều bất ngờ. Liệu Giáo hội sẽ tiếp tục con đường tiến bộ của Francis hay chuyển hướng bảo thủ? Hãy theo dõi để cập nhật diễn biến từ Vatican.
